over intimiteit en erotiek (3)

Uitleggen wat erotiek nu juist is, is eigenlijk niet zo gemakkelijk. Dat komt omdat het erotische niet in taal te vatten is, zich buiten de grenzen van de taal lijkt te bevinden. We kunnen enkel proberen het te omschrijven, door metaforen te gebruiken, door onze verbeelding te laten werken. Een metafoor wordt op een bepaald moment (in een bepaalde tijdsgeest) op een bepaalde manier begrepen, maar het gevaar schuilt erin dat we versleten metaforen blijven gebruiken in een situatie waarin deze niet langer overeenkomen met wat we willen evoceren. En toch. Ondanks dat, moeten we blijven pogingen doen om te verbeelden, te begrijpen, goed beseffende dat het misschien wel onmogelijk is. “Ever tried. Ever failed. No matter. Try again. Fail again. Fail better.”, zoals Beckett al schreef.

‘Voor degene die zich er niet aan onttrekken kan, die zijn leven openstelt voor exuberantie, is de erotiek het persoonlijke probleem bij uitstek’, schreef Georges Bataille. Ik volg hem daar helemaal in. Het seksuele, het erotische, het blijft een “complex”. Daarmee bedoel ik dat het staat voor iets in het leven dat niet opgelost kan worden. Het blijft ingewikkeld, het is paradoxaal, het zit vol tegenstrijdigheden. We kunnen enkel proberen naar manieren te zoeken om ermee om te gaan. We kunnen het nooit “voor eens en voor altijd” oplossen, klaar krijgen in ons leven. We zijn genoodzaakt om ons eraan te blijven stoten.

Om nu een begin te maken met uit te leggen wat erotiek nu precies is, is het interessant om het verschil tussen lust en erotiek duidelijk te maken.

Seksuele lust is drang naar seksuele bevrediging, gericht op een seksueel lustobject. Als het überhaupt een verschil uitmaakt of je deze seksuele bevrediging beleeft met je eigen vrouw, de buurvrouw, of die roodharige actrice, zit er een persoonlijke dimensie aan dit lustobject: een dimensie van verlangen. Immers, als dit geen enkele rol zou spelen, zouden objecten van seksuele lust volstrekt inwisselbaar zijn. Het hele idee van gekwetst of onzeker kunnen worden in je seksuele verhouding tot een ander veronderstelt een specifieke ander: niet een willekeurig persoon, maar juist die éne. Bataille duidt dit in termen van een onderscheid tussen (dierlijke) lust en erotiek. Dierlijke lust gaat om simpele behoeftebevrediging, bij erotiek – waar ook flirten onder valt – speelt die persoonlijke dimensie een belangrijke rol.

Erotische seksualiteit is dus in zichzelf ambivalent – en dat geldt zowel voor vrouwen als voor mannen. Aan de ene kant is het gericht op een lichamelijke activiteit, maar tegelijkertijd is het een activiteit die je met een specifiek persoon wil ondernemen. Daar zit een spanning in: seksualiteit is een vorm van op een lichamelijke manier persoonlijk intiem zijn. Het heeft dus zowel een lichamelijke als een persoonlijke dimensie: erotiek is niet te reduceren tot een lichamelijke activiteit, noch is het een vorm van intimiteit die vergelijkbaar is met bijvoorbeeld een intiem gesprek. En precies daarom is het erotische spel, het flirten, een spel: schipperen tussen geven en nemen, geïnteresseerd zijn zonder overdadig gewillig te verschijnen, jezelf als aangetrokken te tonen zonder jezelf volledig over te geven. Erotiek geeft seksualiteit een betekenis, maakt haar tot iets unieks.

Bron: https://bijnaderinzien.com/2014/11/27/het-onbegrip-van-erotiek-blanc-baudet-en-het-gebrek-aan-verbeeldingskracht/